در این مطلب سعی گردیده است توضیح مختصری در خصوص انقلاب صنعتی چهارم ارائه شود. در مطالب بعدی با محوریت موضوعات مشخص و تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر آنها به تبادل نظر و ارائه مطلب خواهم پرداخت. از بدو پیدایش تا زمان حال، بشریت مسیری پر فراز و نشیبی را طی کرده است. دویست سال اخیر را میتوان نقطه عطفی در این تاریخ درنظر گرفت تاریخ بشر تاکنون چندین انقلاب را پشت سر نهاده است:
-
انقلاب صنعتی اول
استفاده از ماشین بخار و ظرفیت و قابلیت آن شروع انقلاب اول بوده است و جایگزینی آن با نیروی انسانی و حیوانی تحول زیادی را به وجود آورد و در صنایعی مانند کشاورزی، تولید، حمل و نقل، معدن و غیره شاهد رشد و پیشرفت چشم‌گیری بودیم. مکانیزه شدن صنعت ریسندگی و بافندگی از نتایج کاملا مشهود این انقلاب بوده است. زمان این دوره از سال‌های 1750 شروع و تقریبا یکصد سال ادامه داشته است.
-
انقلاب صنعتی دوم
تولید انبوه و کارخانه‌ای و ایجاد خط تولید از دلایل نام‌گذاری این دوره بوده است و نفت و برق سهم بسیاری در این رشد داشته است. از پیشگامان این تولید انبوه میتوان به تولید کارخانجات فولاد و آهن اشاره کرد. نیروگاه‌های عظیم در این دوره ایجاد گردید و اختراعات مختلف از جمله خودرو، هواپیما، تلفن، لامپ در این بازه اتفاق افتاد. بازه زمانی این انقلاب در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم بود.
-
انقلاب صنعتی سوم
صنعت کامپیوتر و اتوماسیون عاملین اصلی ایجاد انقلاب سوم هستند. از نیمه قرن بیستم تحول شگرفتی در تاریخ بشریت صورت گرفت و کامپیوترها نقش اصلی را در این تحول ایفا کردند. بیشتر فعالیت‌ها در این بستر صورت گرفت و رشد و توسعه فراوانی در زمینه‌های مختلف صنعتی و تولیدی ایجاد گردید. انقلاب صنعتی سوم زمینه جهانی شدن را ایجاد کرد و ارتباطات رشدی معجزه گونه را شاهد بود.
-
انقلاب صنعتی چهارم
اینترنت و ارتباطات پایه اصلی انقلاب چهارم است. در این انقلاب صنعتی پر رنگ‌ترین کاربردها و ابزارها را از نظر فناوری اطلاعات شاهد هستیم. نزدیک به ده سال است از صحبت درباره انقلاب صنعتی چهارم می‌گذرد، IOT, IIOT، رایانش کوآنتومی و هوش مصنوعی از کاربردی ترین موضوعاتی است که در انقلاب صنعتی چهارم شاهدشان هستیم. انقلاب صنعتی چهارم در صنعت تولید پیشرفت بسیار چشم‌گیری را ایجاد کرده و ما شاهد بهبود در فرآیندها و محصولات ارائه شده هستیم. استفاده از سنسورهای هوشمند در جهت دریافت اطلاعات و همچنین استفاده از ربات ها و پهبادها و غیره و آنالیز و تحلیل این دیتاها، مدیران را در تصمیم‌گیری‌های درستر بسیار کمک کرده است و هزینه‌ها بسیار کاهش یافته است.
عمق و دامنه این انقلاب بسیار بیشتر از سه انقلاب قبلی است و ما وارد حوزه‌هایی از دانش می‌شویم که بشر تا این زمان هم حتی به آن فکر نمیکرده است. ما در ابتدای مسیر هستیم و طبیعتا بسیاری از موضوعات این انقلاب برای صاحب‌نظران مشخص نیست اما تصور دنیایی که هوش مصنوعی و ربات‌ها و و فناوری‌های نوین اطلاعاتی دست در دست هم و بصورت یکپارچه کارکنند هم ترسناک هست و هم هیجان‌انگیز خواهد بود. کشورهایی که به این ابزار و مفاهیم مسلط باشند را می‌توانیم امپراطورهای نوین قلمداد کنیم.
در انقلاب صنعتی چهارم ابزارها و مفاهیم وجود دارد که میتوان با استفاده درست از آنها میزان عقب افتادگی کشورمان در سه انقلاب صنعتی قبل را جبران کرد این مستلزم این است با نگاهی درست مسیر پیش‌رو را بررسی و با برنامه‌ریزی مناسب و با سرعت بالا در آن قدم بگذاریم .
در انقلاب صنعتی چهارم شاهد این موضوع خواهیم بود مفاهیمی همچون اخلاق، فلسفه، جامعه، فرهنگ و حتی خانواده تغییرات اساسی پیدا خواهند کرد و باید مسلط بر این موضوعات باشیم تا جامعه ما با روش درست از مواهب این انقلاب صنعتی استفاده کند و ریسک رخدادهای منفی را به حداقل خود برساند. حرکت درست در این مسیر حساس، آینده کشورمان را حداقل تا چند دهه آینده تضمین خواهد کرد.
