مدیریت ریسک سازمانی از موارد کلیدی در یک سازمان است. پیاده سازی مدیریت ریسک سازمانی و همچنین فرایند مدیریت ریسک سازمانی از مواردی است که افراد و مدیران باید بدانند تا بتوانند عملکرد خوبی داشته باشند. ما در این مقاله به مفهوم سازمانها و اهداف آنها که از جمله عوامل تعیین کننده در مدیریت ریسک سازمانی هستند پرداخته‌ایم.
مدیریت ریسک سازمانی چیست؟
مدیریت ریسک سازمانی دارای سه بخش اصلی شامل مدیریت کردن، ریسک و سازمان است و به همین سبب این مقاله شامل سه بخش است که به صورت مجزا به مفاهیم هر یک از این موارد می‌پردازد. در نهایت با داشتن این دانش‌ها افراد می‌توانند ریسک‌ها، عوامل مرتبط با ریسک و راه‌های کاهش و یا مقابله با آنها را بشناسند و عملی کنند.
سازمان چیست؟
سازمان یک سیستم اجتماعی پیچیده و باز است. سازمان منابعی را در طی فعالیت‌های مختلف دریافت می‌کند و سعی می‌نماید آنها را به شکلی منسجم و کارِمد مدیریت کند و در نهایت کالاها و خدمات ارزشمندی را برای مشتریان و ذی‌نفعانش آماده کرده و به هدف خودش برسد. برای مثال اگر بنگاه اقتصادی یک سازمان باشد، هدف آن در زمینه اقتصاد و بازده و مواردی مشابه آن است.
گاهی اهداف برخی از سازمانها یک مورد نبوده و بسیار متعدد هستند و مجبور می‌شوند که از برخی از آنها چشم‌پوشی کنند تا به یک سری دیگر دست پیدا نمایند.
انواع سازمانها کدام است؟
سازمانها براساس معیارهای خاصی به انواع متعددی تقسیم می‌شوند که به شرح زیر است:
- براساس ماهیت و فعالیت: تولیدی و غیرتولیدی
- براساس قلمرو فعالیت: داخلی و خارجی
- براساس نوع مالکیت: دولتی و خصوصی
- براساس اهداف سازمان
هر یک از این موارد ریسک و ریسک‌پذیری این سازمانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای مثال میزان ریسک‌پذیری یک سازمان دولتی به علت پشتوانه مالی‌ای که از سمت دولت به آن می‌رسد بسیار بیشتر از یک سازمان خصوصی است که با هزینه شخصی کار می‌کند.
اهداف سازمانها چیست؟
صرف از نظر از نوع سازمان ما چهار نوع هدف داریم که برای رسیدن به آن تلاش می‌شود. در راه رسیدن به این اهداف هر نوع انحرافی که ایجاد شود ریسک تلقی می‌شود. اهداف به دسته‌بندی زیر تقسیم می‌شوند:
- اهداف مرتبط با مشتریان
- اهداف مرتبط با کارکنان که به معنی این است که برای خدمات‌دهی به مشتریان بتوانیم کارمندان را به خوبی پشتیبانی کرده و در نهایت سازمان خوبی داشته باشیم.
- اهداف مرتبط با مالکان که به دنبال سرمایه‌گذاری هستند. شرکت‌ها باید دارای هدف خاصی باشند و مالکان بتوانند در آن سرمایه‌گذاری کنند مانند سازمان‌هایی با هدف اقتصادی.
- اهداف مرتبط با جامعه، برای مثال انجام مشارکت اجتماعی. در بخش دولتی چون مشتری با جامعه یکی است، اهداف جامعه در اولویت است و در بخش خصوصی اهداف مالکان در وهله اول قرار می‌گیرد.
اولویت اهداف در بخش‌های مختلف با هم یکسان نیست؛ بنابراین اگر مانعی برای اهداف وجود داشت باید مشاهده کنیم که کدام هدف سازمان مهم‌تر از دیگری است و به آن سمت حرکت کنیم.
