درآمد غیر فعال یا passive income درآمدی است که فعالیتی برای آن نکنید، خیلی کم پیش‌می‌آید که فردی بتواند با درآمد فعال ثروتمند شود، اغلب ثروت افراد روی درآمدهای غیرفعال شکل می‌گیرد.
پس به هیچ وجه اگر درس خواندید، خودتان را به لحاظ مالی با کسایی که از همان اول سرکار رفتند و پول درآوردن، عقلشون هم رسیده درآمد غیرفعال درست کنند مقایسه نکنید. خیلی احمقانه است!
داستان را بخواهم ساده کنم، گرفتن مدرک دانشگاه درآمد غیرفعال است، به این امید که مدرک بالاتر، حقوق بیشتری ایجاد می‌کند! متاسفم که فریب خوردید.
اگر برمی‌گشتید سال سوم دبیرستان بعد از گرفتن دیپلم راننده اسنپ می‌شدید، یا استاد دانشگاه و یا پزشک عمومی می‌شدید!
اول تاکید کنم حقوق‌های مطرح شده، میانگین (حتی خوشبینانه) درآمد چندسال اول اساتید دانشگاه و پزشکان است.
فرضیات ابتدای سال ۱۴۰۳ خیلی هم دور از واقعیت نیستند
پزشک عمومی ۹ تا ۱۰ سال بعد از سال سوم دانشگاه، اگر همه چیز خوب پیش برود، سراسری قبول شود و غیره به درآمد می‌رسد، فرض می‌کنیم که در آن سال‌ها ۵۰ میلیون درآمد دارد (که کمتر از این حرف‌ها است).
اگر فردی عضو هیئت علمی و استادیار باشد سال‌های ابتدایی درآمد ۳۰ میلیون تومانی دارد و ۱۲ سال بعد از دیپلم می‌تواند به این سمت و درآمد برسد.
حالا با شروع ۱۸ سالگی کسی که راننده اسنپ را انتخاب کند ماهی ۳۰ میلیون تومان در می‌آورد.
نحوه محاسبات حقوق اسنپ، پزشک و هیئت علمی
- اگر فکر می‌کنید متوسط درآمد پزشک عمومی بیشتر است، جستجو کنید (فرض کنید دزد نیست، کلاهبردار نیست)
- راننده اسنپ تمام‌وقت ۳۰ میلیون تومان می‌شود.
هر مسیر در تهران متوسط ۱۰۰ هزار تومان هست و به سادگی ۱۲ تا در روز رو می‌شود رفت.
- هیئت علمی استادیار سال‌های ابتدایی درآمد ۳۰ میلیون تومانی دارد (حالا مقادیری کم یا زیاد)
با پس‌انداز درآمد کسب‌شده، چه در خودروی زیرپا و چه در سکه، بعد از ۹ سال، می‌تواند ۳ میلیارد پول امروزی بسازد.
در طول 9 سال درآمد غیر فعال چه تغییری می‌کند؟
اگر فرض بگیریم، از الان می‌تواند سالی ۱۲ درصد سود بردارد که ارزش اصل پول (با توجه به تورم) کاهش پیدا نکند، در آنصورت بعد از ۹ سال ماهی ۳۰ میلیون تومان می‌شود.
- راننده اسنپ می‌تواند به مدت ۹ سال کار کند و سالانه ۹ سکه پس‌انداز کند.
- بعد از ۹ سال، ۸۱ سکه دارد معادل امروزی ۳ میلیارد تومان می‌شود.
- از سه میلیارد تومان سالانه ۳۶۰ میلیون تومان سود می‌تواند بسازد (سالی ۱۲ درصد یعنی ماهی 30).
- با لحاظ کردن تورم ۵۰ درصدی، می‌شود سالی ۱.۵ میلیارد، اما فرض براین است که با ۱۲ درصد برداشت، ارزش پولش حفظ می‌شود.
در این شرایط راننده اسنپ می‌تواند خانه بخوابد و اندازه یک هیئت علمی درآمد ایجاد کند! یا کار کند نصف روز و اندازه پزشک پول دربیاورد!
تازه فرض بر این است که در ۹ سال آینده، طلا هم‌اندازه دستمزد رشد می‌کند و اتفاقی مانند نمودار زیر رخ نمی‌دهد.
تازه فرض شده که دانشگاه هزینه ندارد و همه را سراسری می‌رود.
متوجه شدید چی شد؟ یک نوع درآمد وجود دارد روی سرمایه که به اندازه آدم می‌تواند کار کند.
در خارج از ایران شرایط درآمد غیرفعال به چه صورت است؟
۱ در نمودار زیر مشاهده می‌کنید که فاصله‌ای بین استاد دانشگاه و راننده اوبر نیست!
۲- هزینه بسیار بالای تحصیلات هم (برای یک فرد عادی و نرمال نه نابغه) در نظر بگیرید
۳- مالیاتی که بردرآمد سرمایه‌گذاری می‌شود بسیار بسیار کمتر از مالیات بر حقوق است
۴- نگه داشتن پرستیژ حداقلی برای استاد دانشگاه، مسکن و حمل و نقل خیلی هزینه بیشتری ایجاد می‌کند.
۵- امکان گرفتن وام و اهرم در آمریکا بیشتر است.
همه این‌ها را گفتم تا خیال شما را راحت کنم، برای پول استاد شدن یا پزشک شدن اشتباه است (برای آدم نرمال، البته کاری ندارم همه خودشان یا بچه‌هایشان را نابغه می‌دانند).
انواع درآمد غیرفعال
۱- سرمایه‌گذاری بلندمدت روی سهام، صندوق‌ها، رمزارز
۲- ساخت دوره آموزشی و فروش در پلتفرم‌ها
۳- خرید ملک و اجاره‌دادن
۴- کاهش هزینه‌ها (رهن، حمل‌ونقل ارزان و غیره)
۵- طراحی قالب، افزونه و غیره برای فروش در پلتفرم‌ها
۶- نوشتن کتاب، پادکست و غیره (در ایران نه برای هر کسی)
گرفتن ام‌بی‌ای هاروارد چقدر ارزش دارد؟
گرفتن ام‌بی‌ای هاروارد برای کسی که شاغله حدود ۳۰۰ هزار دلار هزینه دارد اما به طور متوسط سالی ۶۰ هزار دلار افزایش حقوق ایجاد می‌کند البته با ۵۰ درصد کار بیشتر، حساب کرده بود می‌شود سالی ۲۰ هزار دلار، که نمی‌ارزه! یعنی نگاه به مدرک هاروارد (که رویایی است برای خیلی‌ها) هم، یک جور درآمد غیرفعال است.
اتفاق هیئت علمی شدن و افزایش حقوق خودم خیلی خوب یادم است؛ ۱۰ میلیون درآمدم بود، مدرک دکترا را که بردم، ۵۰ هزارتومن افزایش حقوق داشتم!
سال بعدش هیئت علمی شدم که بهم ۳.۴ میلیون حقوق می‌دادند.
سوالات متداول:
- شما کدام را انتخاب می‌کنید؟
- درآمد غیرفعال مدرک شما چقدر بوده؟
- اگرسرمایه شما اندازه تورم رشد کند، بازم درآمد غیرفعال است یا نه؟
سری هوش مالی
خیلی موضوعات که در بخش سری هوش مالی قرار می‌دهم، به ظاهر پیش پا افتاده هستند، اما برای خود من یادگیریشون طول کشیده، با وجود این که از راهنمایی در بازار بودم و پانزده سالی می‌شود در حوزه بورس هستم؛ با این که در حوزه معاملات و سرمایه‌گذاری روی الگوریتم‌ها و هوش مصنوعی آنچنانی کار می‌کنیم، اما باز هم این‌ها را به خاطر اینکه شاید به درد کسی بخورد اینجا مطرح کردم.
مثلا این قسمت، می‌تونه آدم را تفهیم کند که مشکل انتخاب سرمایه‌گذاری غیرفعال بوده! یعنی سهمی (همون مدرک) را انتخاب کردیم که بازدهی خوبی ندارد و درآمد غیرفعال خوبی نمی‌سازد، نه این که فکر کنیم چون مدرک گرفتیم، دنیا باید برای مدرک ما ارزش زیادی قائل بشود و درآمد غیرفعال زیادی برایش قائل بشود. اشتباه را مرتب تکرار نکنیم.
نکات تکمیلی در مورد درآمد غیرفعال
۱- رمزارز، با توجه به ارزنده‌تر نشدن در طول زمان، خیلی غیرفعال نمی‌تواند باشد
۲- این که شما از پیاده‌روی، اسکیت یا دوچرخه برای حمل و نقل استفاده کنید اگرچه یک فعالیت پشتشه، اما چون برای درآمد فعالیت نمی‌کنید و سلامت روحی.روانی هم دارد می‌تواند یک جورایی درآمد غیرفعال ایجاد کند.
۳- زبان فارسی به خاطر جامعه کوچیکش، خیلی نمی‌شود از محتوا به صورت غیرفعال پول درآورد! یعنی پول درمی‌آید ولی همچین غیرفعال نیست و باید تلاش زیادی کنید و خیلی تطبیق بدید و غیره تا بتوانید درآمد ایجاد کنید.
